PRINS FILIP WILLEM VAN ORANJE


 

Filips W

Filips Willem, Prins van Oranje en Heer van Diest werd geboren op 19 december 1554 in Buren als oudste zoon van Willem van Oranje en Anna van Egmond, Gravin van Buren (1533 – 1558). Filips Willem werd op 26 maart 1555 gedoopt in het Princehof te Breda.

De doop vond plaats door prelaat Arnold Streyers, afkomstig uit Diest waar hij kerkvoogd was van de St. Sulpitiuskerk. Als peter kreeg het kind de Kroonprins van Spanje, de latere Koning Filips II. Hieruit is de naam van het kind te verklaren, genoemd naar de peter en zijn vader: Filips Willem. Toen Filips Willem net goed drie jaar oud was overleed zijn moeder. Samen met een zusje dat iets meer dan een jaar later werd geboren, verbleef Filips Willem afwisselend in Breda, Buren, Brussel en op het slot Dillenburg bij zijn grootmoeder,  Juliana van Stolberg. Zij had wel enige ervaring met het opvoeden van kinderen, want zelf had ze 15 kinderen gekregen, uit twee huwelijken. Op de burcht Dillenburg was ook een hofschool en het lijkt waarschijnlijk dat Filips Willem hier een deel van zijn scholing heeft ontvangen.

Op zevenjarige leeftijd werd het kind door zijn vader gepresenteerd als “Eerste Edele van Zeeland“. Aan deze titel waren grote voordelen verbonden, waarmee duidelijk werd dat Prins Willem I ‘de Zwijger’ van Oranje, de belangen van de familie goed in de gaten hield. Nadat Willem van Oranje in 1568, het begin van de Nederlandse Opstand, de wapenen had opgenomen tegen Filips II, werd zijn zoon Filips-Willem, die toen student was aan de Universiteit van Leuven, gevangen genomen door Filips II en vanuit Leuven naar Spanje ontvoerd. Hij fungeerde als gijzelaar in Spaanse handen.

Gedurende zijn lange verblijf in Spanje kreeg Filips een katholieke opvoeding. Aan de universiteit van Salamanca voltooide hij zijn studies. Pas in 1596 mocht hij naar de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden reizen. Op dat moment kwam hij echter de Republiek niet in, omdat hij niet vertrouwd werd en als vrome katholiek beschouwd werd als aanhanger of spion van Spanje. Bij de dood van zijn vader in 1584 erfde Filips Willem het vorstendom Oranje. Bij het tekenen van het Twaalfjarig Bestand in 1609 ontving hij alle Nassause bezittingen in de Zuidelijke Nederlanden. Met zijn reeds protestantsgezinde broers Maurits en Frederik Hendrik voerde hij een felle strijd over de erfenis van zijn vader. Ook erfde hij van zijn vader het graafschap Buren. Tijdens zijn gevangenschap in Spanje nam zijn zus Maria zijn taken in de Spaanse Nederlanden waar.

Op 23 november 1606 trad hij in Fontainebleau in het huwelijk met Eleonora van Bourbon-Condé (1587-1619), een nicht van de Franse koning Hendrik IV, en een dochter van Hendrik I van Bourbon-Condé. Het huwelijk bleef kinderloos. Sinds 1596 woonde Filips Willem in de Zuidelijke Nederlanden in het Nassaupaleis te Brussel. Op verzoek van de Noordelijke Staten-Generaal hield hij zich niet bezig met politieke zaken. In 1599 werd Filip benoemd tot ridder in de Orde van het Gulden Vlies. Nadat de Prins in 1609 zijn rechten deels teruggekregen had en weer toegang had tot de Republiek, woonde hij nog korte tijd in Breda. Filips Willem overleed op 20 februari 1618 op 63-jarige leeftijd in Brussel na een verkeerde klysmabehandeling.

Hij ligt begraven in de Sint Sulpitiuskerk te Diest. Filips Willem was Heer van Diest, dat hij had verkregen na de dood van vader. Bij testament had hij al zijn bezittingen niet aan zijn vrouw, maar aan zijn halfbroer Maurits vermaakt. Bij datzelfde testament vermaakte hij als Heer van Diest een grote som geld over aan de parochie H. Sulpitius, opdat voor de altijd trouw katholiek gebleven Oranje-telg in Diest jaarlijks een plechtig requiem zou worden opgedragen door de lokale pastoor. Onlangs werd dit testamentum ‘herontdekt’ en werd de mis voor de overledene in ere hersteld. Diest viert Filips-Willem als teken van de verbondenheid van de stad met het Huis van Oranje-Nassau.